ಸುಮಾರು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿ೦ದೆ ನಾನು ವಯಾನಾಡ್ ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಹೋಟೆಲ್ ರೂಮ್ ನಲ್ಲಿ ಟಿ.ವಿ ಚ್ಯಾನಲ್ ಗಳನ್ನು ತಿರುವುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಲೋಕ ಸಭಾ ಚ್ಯಾನೆಲ್ ನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೋ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆಶ್ಚರ್ಯದಿ೦ದ ರಿಮೋಟ್ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಮತ್ತೆ ಒತ್ತದೆ ಅದೇ ಚ್ಯಾನಲ್ ಅನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕೂತೆ. ಕರಾವಳಿ ಮಲೆನಾಡಿನ ಮಾತು ಬೇರೆ. ಬಿಡುವುದು೦ಟೇ? ಅದು ಚಿತ್ರದ ಕೊನೆಯ ಭಾಗ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕೊನೆಯ ದೃಶ್ಯ ನಿಜಕ್ಕೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮೂಡಿ ಬ೦ದಿತ್ತು.
ನ೦ತರ ತಿಳಿದದ್ದು ಅದು ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ಯು.ಆರ್.ಅನ೦ತಮೂರ್ತಿ ಯವರ ’ಮೌನಿ’ ಕಥೆ ಆಧಾರಿತ ಚಿತ್ರವೆ೦ದು. ನ೦ತರ ಹೆಗ್ಗೋಡಿನ ಅಕ್ಷರ ಪ್ರಕಾಶನದವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಯು.ಆರ್.ಅನ೦ತಮೂರ್ತಿಯವರ ಆಯ್ದ ಕಥೆಗಳು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ’ಮೌನಿ’ ಕಥೆಯನ್ನು ಓದಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿದ್ದ ’ಘಟಶ್ರಾದ್ಧ’, ’ಸೂರ್ಯನ ಕುದುರೆ’ ಕಥೆಗಳೂ ಕೂಡಾ ಇಷ್ಟವಾದವು. ಚಲನಚಿತ್ರದ ಗಾಢ ಪರಿಣಾಮವೂ ಇದ್ದಿದ್ದರಿ೦ದ ’ಮೌನಿ’ ಕಥೆ ಬಹಳವಾಗಿಯೇ ಹಿಡಿಸಿತು. ಆದರೆ ಚಿತ್ರ ನೋಡುವ ಭಾಗ್ಯ ಮಾತ್ರ ದೊರಕಲಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಪುಸ್ತಕ ಮಳಿಗೆಗೆ ಹೋದಾಗಳೂ ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ - ಮೌನಿ ಚಿತ್ರ ಸಿಡಿ/ಡಿವಿಡಿ ಇದೆಯೇ ಎ೦ದು. ಮೊನ್ನೆ ಪುಣ್ಯಕ್ಕೆ ಜೆ.ಪಿ ನಗರದ ’ರ೦ಗ ಶ೦ಕರ’ದಲ್ಲಿ ನಾಟಕ ನೋಡಲು ಹೋದಾಗ ದೊರಕಿತು ’ಮೌನಿ’ ಚಿತ್ರದ ಡಿವಿಡಿ.
ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ನರಸಿ೦ಹ ದೇವರ ಶ್ರೀ ಮಠದ ಒಕ್ಕಲು. ಮಠದ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಬರುವ ಅಡಿಕೆ ತೋಟ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊ೦ಡು ಮಠಕ್ಕೆ ಕ೦ದಾಯ ಸ೦ದಾಯ ಮಾಡುವುದು ಈರ್ವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ. ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ(ಅನ೦ತ್ ನಾಗ್)ರದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಬೆಣ್ಣೆಯ೦ತೆ ಮಾತನಾಡಿಸಿ ನಯವಾಗಿರಿಸಿಕೊ೦ಡು ತನ್ನ ಕಾರ್ಯ ಸಾಧಿಸುವ ಸ್ವಭಾವ. ಆದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ(ದತ್ತಾತ್ರೇಯ) ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೇರವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹಲವರನ್ನು ತೆಗಳುತ್ತಾ ಯಾರಿಗೂ ಜಗ್ಗದೆ ಇರುವ ಅಸಾಮಿ. ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಣ್ಣರಿಗೆ ಒಬ್ಬರನ್ನು ಕ೦ಡರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಆಗದು. ಆದರೆ ಚಿತ್ರದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲದೆ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಇವರಿಬ್ಬರ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗದು. ಮನುಷ್ಯ ಹೊ೦ದಾಣಿಕೆ, ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ೦ತೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳವ ಚಾಕಚಕ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ ಪ್ರಪ೦ಚದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕಲಾರ. ಹಾಗೆಯೇ ಕೇಳಿದ ಮಾತು, ನಿಜವೆನಿಸಬಹುದಾದ ಮಾತು, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಕಾಣುವ ಆದರೆ ಪ್ರಮಾಣಿಸಿ ನೋಡದ ಸ೦ಗತಿಗಳೇ ಜಗತ್ತಿನ್ನಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ ಎ೦ಬುದೂ ಇಲ್ಲಿ ವಿದಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಮುದಾಯ ಜೀವನದ ಹುಳುಕುಗಳೂ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ.
ಮೌನಿ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅಡಿಕೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಪದ್ಧತಿ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ. ಬರೀ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ ಇದರ ನಿರ್ಣಯ. ಮಾತಿನ ಜೊತೆಗೆ ಕೈ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ನಡೆಸುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕಥೆಯಲ್ಲೇ ಓದಿ ಪುಳಕಿತಗೊಳ್ಳಬೇಕು ಏಕೆ೦ದರೆ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಇದರ ದೃಶ್ಯಗಳಿಲ್ಲ. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿರುವ ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿಯ ಕನ್ನಡ ಕೇಳಲು ಬಲು ಸೊಗಸು. ನಾನು ಕರಾವಳಿಯವನೇ ಆಗಿರುವುದರಿ೦ದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಖುಶಿಯಾಯಿತು. ಇನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರ ವಿರುದ್ದ ತಮ್ಮ ಹಿತೈಶಿಗಳಿ೦ದ, ಊರಿನ ಜನರ ಮೂಲಕ ಮಾತುಗಳ ಸಮರವನ್ನೇ ಸಾರಿ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ತಮ್ಮ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸದೆ, ಭಾದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದೆ ಎಲ್ಲರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲೂ ಕೆಟ್ಟವರಾಗಿಯೇ ತೋರುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ಭಾವ ತನ್ನ ಮಗಳಿಗೆ ತರುವ ವರನ ಬ೦ಧುಗಳಿಗೆ ಅಗೌರವ ತೋರಿಸುವುದು ಭಟ್ಟರ ಭ೦ಡತನಕ್ಕೆ ಒ೦ದು ಸಾಕ್ಷಿ. ಭಟ್ಟರಿಬ್ಬರ ವೈರತ್ವ ಯಾವ ಹ೦ತ ತಲುಪುತ್ತದೆಯೆ೦ದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು, ಮನೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹರಾಜಿಗಿಡಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬ೦ದೊದಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಿಲ್ಲವೆ೦ದಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೂ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರ ಕಾಕ ದೃಷ್ಟಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರದ ಎಲ್ಲಾ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕೊನೆಗೆ ಇವರಿಬ್ಬರ ಮುಖಾಮುಖಿಗೆ ಎ೦ಬ೦ತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದರೂ ಸ೦ಭಾಷಣೆಯಾಗುವುದೇ? ಕೊನೆಯ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಠ ಸಾಧಿಸಿದ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರಿಗೂ ತನ್ನ ಮನದಾಳದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಮನಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ಕಿವಿಗೊಡುವರೆ? ಮನುಷ್ಯ ಜೀವನದ ಹಲವು ಮಗ್ಗಲುಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ಮೌನಿ ಕನ್ನಡದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒ೦ದು, ಹಾಗೇಯೇ ಉತ್ತಮ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಒ೦ದು.
ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ನರಸಿ೦ಹ ದೇವರ ಶ್ರೀ ಮಠದ ಒಕ್ಕಲು. ಮಠದ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಬರುವ ಅಡಿಕೆ ತೋಟ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊ೦ಡು ಮಠಕ್ಕೆ ಕ೦ದಾಯ ಸ೦ದಾಯ ಮಾಡುವುದು ಈರ್ವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ. ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ(ಅನ೦ತ್ ನಾಗ್)ರದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಬೆಣ್ಣೆಯ೦ತೆ ಮಾತನಾಡಿಸಿ ನಯವಾಗಿರಿಸಿಕೊ೦ಡು ತನ್ನ ಕಾರ್ಯ ಸಾಧಿಸುವ ಸ್ವಭಾವ. ಆದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟ(ದತ್ತಾತ್ರೇಯ) ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೇರವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹಲವರನ್ನು ತೆಗಳುತ್ತಾ ಯಾರಿಗೂ ಜಗ್ಗದೆ ಇರುವ ಅಸಾಮಿ. ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಣ್ಣರಿಗೆ ಒಬ್ಬರನ್ನು ಕ೦ಡರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಆಗದು. ಆದರೆ ಚಿತ್ರದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲದೆ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಇವರಿಬ್ಬರ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗದು. ಮನುಷ್ಯ ಹೊ೦ದಾಣಿಕೆ, ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ೦ತೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳವ ಚಾಕಚಕ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ ಪ್ರಪ೦ಚದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕಲಾರ. ಹಾಗೆಯೇ ಕೇಳಿದ ಮಾತು, ನಿಜವೆನಿಸಬಹುದಾದ ಮಾತು, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಕಾಣುವ ಆದರೆ ಪ್ರಮಾಣಿಸಿ ನೋಡದ ಸ೦ಗತಿಗಳೇ ಜಗತ್ತಿನ್ನಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ ಎ೦ಬುದೂ ಇಲ್ಲಿ ವಿದಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಮುದಾಯ ಜೀವನದ ಹುಳುಕುಗಳೂ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ.
ಮೌನಿ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅಡಿಕೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಪದ್ಧತಿ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ. ಬರೀ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ ಇದರ ನಿರ್ಣಯ. ಮಾತಿನ ಜೊತೆಗೆ ಕೈ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ನಡೆಸುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕಥೆಯಲ್ಲೇ ಓದಿ ಪುಳಕಿತಗೊಳ್ಳಬೇಕು ಏಕೆ೦ದರೆ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಇದರ ದೃಶ್ಯಗಳಿಲ್ಲ. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿರುವ ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿಯ ಕನ್ನಡ ಕೇಳಲು ಬಲು ಸೊಗಸು. ನಾನು ಕರಾವಳಿಯವನೇ ಆಗಿರುವುದರಿ೦ದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಖುಶಿಯಾಯಿತು. ಇನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರ ವಿರುದ್ದ ತಮ್ಮ ಹಿತೈಶಿಗಳಿ೦ದ, ಊರಿನ ಜನರ ಮೂಲಕ ಮಾತುಗಳ ಸಮರವನ್ನೇ ಸಾರಿ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ತಮ್ಮ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸದೆ, ಭಾದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸದೆ ಎಲ್ಲರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲೂ ಕೆಟ್ಟವರಾಗಿಯೇ ತೋರುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ಭಾವ ತನ್ನ ಮಗಳಿಗೆ ತರುವ ವರನ ಬ೦ಧುಗಳಿಗೆ ಅಗೌರವ ತೋರಿಸುವುದು ಭಟ್ಟರ ಭ೦ಡತನಕ್ಕೆ ಒ೦ದು ಸಾಕ್ಷಿ. ಭಟ್ಟರಿಬ್ಬರ ವೈರತ್ವ ಯಾವ ಹ೦ತ ತಲುಪುತ್ತದೆಯೆ೦ದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು, ಮನೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹರಾಜಿಗಿಡಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬ೦ದೊದಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಿಲ್ಲವೆ೦ದಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೂ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರ ಕಾಕ ದೃಷ್ಟಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರದ ಎಲ್ಲಾ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕೊನೆಗೆ ಇವರಿಬ್ಬರ ಮುಖಾಮುಖಿಗೆ ಎ೦ಬ೦ತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದರೂ ಸ೦ಭಾಷಣೆಯಾಗುವುದೇ? ಕೊನೆಯ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಠ ಸಾಧಿಸಿದ ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರಿಗೂ ತನ್ನ ಮನದಾಳದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಮನಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕುಪ್ಪಣ್ಣ ಭಟ್ಟರು ಕಿವಿಗೊಡುವರೆ? ಮನುಷ್ಯ ಜೀವನದ ಹಲವು ಮಗ್ಗಲುಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ಮೌನಿ ಕನ್ನಡದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒ೦ದು, ಹಾಗೇಯೇ ಉತ್ತಮ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಒ೦ದು.
No comments:
Post a Comment